Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN
Bodrum, Turgutreis Pazarı'nda
Bodrum’un Turgutreis Beldesi için, Ege Bölgesi’nin en ünlü ve en büyük pazarına ev sahipliÄŸi yapıyor deniyor! Gerçek mi? Sanmıyorum, çok daha büyüklerini gördüğüm için bunun gerçek olduÄŸuna inanmak istemiyorum. Ama; ünü konusunda bir ÅŸey diyemem çünkü geçtiÄŸimiz ay gördüklerim karşısında ÅŸaÅŸkınlığımı gizleyemedim!
Hani çocukluÄŸumuzdaki devler için bir dudağı yerde bir dudağı gökte derlerdi ya, iÅŸte o misâl Turgutreis Pazarı’nın ne baÅŸlangıcı belli ne sonu. Hadi tamam, baÅŸlangıcı merkezdeki çarşı içinden baÅŸlıyor da, sonu kaç kilometrede bitiyor kestiremedim! Bir de yeme içme pazarından çıkıp, giysi ve çul çaput pazarına gitmek için koskoca bir ana cadde geçiliyor.
Bölümlere ayrılmış koskoca pazar, Yunan adalarından tutun da Bodrum merkezden ve diÄŸer beldelerinden minübüsler dolusu insan akın ediyor her Cumartesi. Evet, her Cumartesi Turgutreis’in pazarı. Yazları iÄŸne atılsa yere düşmez, ama sonbaharı da hiç tenha deÄŸil. Geçen ay alışveriÅŸ yaparak bolca gezme fırsatım oldu. Ãœst baÅŸ pılı pırtıdan ziyade, tahmin edersiniz yeme içme bölümüydü benim yoÄŸunlaÅŸtığım alan.
Turgurreis’de, sanki oraya Bodrum Mandalinası almaya gitmiÅŸim gibi bir duyguya kapıldım! Pazardaki baÅŸtan çıkaran kokulu küçük yeÅŸil ÅŸeyleri görünce, ah tabi sadece pazarda mı, bütün her yerde… Yollar bahçeler hep o acı yeÅŸil meyveciklerle doluydu. O günlerde henüz sararmamışlardı tabi. Koyu yeÅŸil minik mandalinalara tırnak batırınca, narenciye kokusunun fermente edilmiÅŸ hali gibi bir rahiya yayılıyor burundan genize doÄŸru, iÅŸte o kokuyla pek çok yeni keÅŸifler muÅŸtulandı ruhuma bilesiniz! Bazıları hüsranla sonuçlansa da ilginç tatlar peÅŸimi bırakacak gibi deÄŸil. Takipçilerime ÅŸimdiden duyurayım. “Takipçim” deniyor artık! Eskiden “okuyucum” denirdi. Zamane interneti no’olacak!
Misket limonu (lime-laym) ile poncirus (Japon portakalı - uçan ejder) ve satsuma çiftleÅŸmesi sonucu ortaya karışık sunum bir mandalina çeÅŸidi çıkmış. Bodrum mandalinasının bir takımı bu çiftleÅŸme sonucuymuÅŸ! Ä°lginç! Bodrum mandalinası ile kokteyl limonunun erkenci yeÅŸil halini karıştırmamak gerek bu ayrıntıyı da belirtmiÅŸ olayım. Acımsı olan keskin kokulu sert ve o minik gövdesinde milyon adet çekirdek barındırma yetisine sahip bu yeÅŸil toplardan birkaç kilo satın almayı ihmal etmedim tabi. Eve dönünce icadlar yapacağım! Yaptım da…
Anlatacağım lakin o başka bir yazının konusu olsun. Bu kadar narenciye muhabbeti yetsin.
Gelelim Turgutreis Pazarı’na…
Yaz ve kış her Cumartesi günü kuruluyor. Pazar esnafı, son derece saygılı ve modern. Absürd turistlere ve abartılı giyim tarzına alışmışlar, gezerken en küçük bir rahatsızlık duymuyorsunuz. Israrcı değiller aksine yardımseverler, sorularınıza başları ne kadar kalabalık da olsa uygun ve makûl cevaplar veriyorlar. Bu benim önemsediğim bir ayrıntı.
Turgutreis Pazarı’nda ÅŸu meÅŸhur ıspanaklı – otlu ekmeklerden tutun da, öğütülmüş buÄŸday kepeÄŸinden ekÅŸi maya ekmekciklere, kurutulmuÅŸ sebze ve meyvelere, top top irice kurutulmuÅŸ peksimetlere, son turfan kabak çiçeÄŸi dolmalarına ve asma yaprağı sarmalarından eriÅŸte ve kızılcık tarhanasına, susamlı fırınlanmış yemiÅŸlere, kaynatılmış turunç ekÅŸisinden, reçel ve marmelatlarına kadar ev yapımı her ÅŸey vardı…
DoÄŸal tohumların da önemsenip özellikle belirtildiÄŸi çoÄŸu tezgâhta kırmızı fasulye, kuru bezelye, Bodrum baklası (kombilya - gembilya), kuru börülce, nohut, zeytinyağında taze kudret narı, kekik suyu, Frenk inciri (mısır inciri), meyveleri üzerinde taze Mersin dalları ve son turfan yetiÅŸmeyi sürdüren sayısız yaz meyve sebzesinin tarla dökümü kış meyveleriyle birolup rengârenk pazar yerini ÅŸenlendiriyorlar…
Kestane, ceviz ve narlardan, elma ve armut, ayvalardan, döngel (muÅŸmula), ahlat ve cennet hurmalarından söz etmiyorum, onlar Allahın emri sanki…
Bodrum Pazarları’nın vazgeçilmez bir reçelcisi var. Aynur Hanım. Geleneksel ev reçellerini iki kızıyla birlikte iÅŸ kolu haline getirmiÅŸler ve bütün Bodrum’a ve dışarıdan gelenlere satmaktalar. Aklınıza gelen bütün meyvelerden reçel yapıyor Aynur Hanım. En baÅŸta Bodrum mandalinası ve greyfurt reçeli olmak üzere, ayva, çilek, viÅŸne, ceviz, ÅŸeftali, bergamot, mürdüm, portakal diye uzayıp giden çeÅŸit bolluÄŸu.
Pek çok ürün satıcısıyla muhabbet etme fırsatım oldu, Dolma tenceresinin kapağını teleşeyle açıp yarımşar kiloluk paketler hazırlamaya girişen Sevtap hanımın ekşisi ayarında asma yaprağı sarmaları ve baharatlı kabakçiçeği dolmalarının tadı hala damağımda. Her pazar o dev sarma - dolma tenceresini pişirip getirir, sonra da erkenden satıp gidermiş evine Sevtap Hanım.
Otlu kol böreÄŸi ve ıspanaklı buÄŸday kepekli pide ekmeÄŸi yapıp satan Ãœmmühan Hanım da öğle saatlerine kadar bitirirmiÅŸ yapıp getirdiÄŸi ürünlerini. Daha fazla piÅŸirseniz diyorum, cevap hemen hazır; “kendi yapabildiÄŸim kadarını getiriyorum, bir günde 25 – 30 taneden fazla ekmek piÅŸiremiyorum ki!” Eh haklı tabi. Ãœmmühan Hanım’ın hem kol böreÄŸinden hem ıspanaklı pide ekmeÄŸinden satın aldım, iÅŸte sırf bu yüzden ondan söz etme gereÄŸi duydum. Az ve öz taze ve lezzetli yapıp sattığınız için bereketli kazançlarınız olsun tüm Ãœmmühan Hanımlar…
Benim pazar muhabbetlerim bitmez, Allah bitirmesin. Bir baÅŸka pazarda buluÅŸmak dileÄŸiyle saÄŸlık afiyette kalın…
Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN
www.ascifok.com
Bodrum’un Turgutreis Beldesi için, Ege Bölgesi’nin en ünlü ve en büyük pazarına ev sahipliÄŸi yapıyor deniyor! Gerçek mi? Sanmıyorum, çok daha büyüklerini gördüğüm için bunun gerçek olduÄŸuna inanmak istemiyorum. Ama; ünü konusunda bir ÅŸey diyemem çünkü geçtiÄŸimiz ay gördüklerim karşısında ÅŸaÅŸkınlığımı gizleyemedim!
Hani çocukluÄŸumuzdaki devler için bir dudağı yerde bir dudağı gökte derlerdi ya, iÅŸte o misâl Turgutreis Pazarı’nın ne baÅŸlangıcı belli ne sonu. Hadi tamam, baÅŸlangıcı merkezdeki çarşı içinden baÅŸlıyor da, sonu kaç kilometrede bitiyor kestiremedim! Bir de yeme içme pazarından çıkıp, giysi ve çul çaput pazarına gitmek için koskoca bir ana cadde geçiliyor.
Bölümlere ayrılmış koskoca pazar, Yunan adalarından tutun da Bodrum merkezden ve diÄŸer beldelerinden minübüsler dolusu insan akın ediyor her Cumartesi. Evet, her Cumartesi Turgutreis’in pazarı. Yazları iÄŸne atılsa yere düşmez, ama sonbaharı da hiç tenha deÄŸil. Geçen ay alışveriÅŸ yaparak bolca gezme fırsatım oldu. Ãœst baÅŸ pılı pırtıdan ziyade, tahmin edersiniz yeme içme bölümüydü benim yoÄŸunlaÅŸtığım alan.
Turgurreis’de, sanki oraya Bodrum Mandalinası almaya gitmiÅŸim gibi bir duyguya kapıldım! Pazardaki baÅŸtan çıkaran kokulu küçük yeÅŸil ÅŸeyleri görünce, ah tabi sadece pazarda mı, bütün her yerde… Yollar bahçeler hep o acı yeÅŸil meyveciklerle doluydu. O günlerde henüz sararmamışlardı tabi. Koyu yeÅŸil minik mandalinalara tırnak batırınca, narenciye kokusunun fermente edilmiÅŸ hali gibi bir rahiya yayılıyor burundan genize doÄŸru, iÅŸte o kokuyla pek çok yeni keÅŸifler muÅŸtulandı ruhuma bilesiniz! Bazıları hüsranla sonuçlansa da ilginç tatlar peÅŸimi bırakacak gibi deÄŸil. Takipçilerime ÅŸimdiden duyurayım. “Takipçim” deniyor artık! Eskiden “okuyucum” denirdi. Zamane interneti no’olacak!
Misket limonu (lime-laym) ile poncirus (Japon portakalı - uçan ejder) ve satsuma çiftleÅŸmesi sonucu ortaya karışık sunum bir mandalina çeÅŸidi çıkmış. Bodrum mandalinasının bir takımı bu çiftleÅŸme sonucuymuÅŸ! Ä°lginç! Bodrum mandalinası ile kokteyl limonunun erkenci yeÅŸil halini karıştırmamak gerek bu ayrıntıyı da belirtmiÅŸ olayım. Acımsı olan keskin kokulu sert ve o minik gövdesinde milyon adet çekirdek barındırma yetisine sahip bu yeÅŸil toplardan birkaç kilo satın almayı ihmal etmedim tabi. Eve dönünce icadlar yapacağım! Yaptım da…
Anlatacağım lakin o başka bir yazının konusu olsun. Bu kadar narenciye muhabbeti yetsin.
Gelelim Turgutreis Pazarı’na…
Yaz ve kış her Cumartesi günü kuruluyor. Pazar esnafı, son derece saygılı ve modern. Absürd turistlere ve abartılı giyim tarzına alışmışlar, gezerken en küçük bir rahatsızlık duymuyorsunuz. Israrcı değiller aksine yardımseverler, sorularınıza başları ne kadar kalabalık da olsa uygun ve makûl cevaplar veriyorlar. Bu benim önemsediğim bir ayrıntı.
Turgutreis Pazarı’nda ÅŸu meÅŸhur ıspanaklı – otlu ekmeklerden tutun da, öğütülmüş buÄŸday kepeÄŸinden ekÅŸi maya ekmekciklere, kurutulmuÅŸ sebze ve meyvelere, top top irice kurutulmuÅŸ peksimetlere, son turfan kabak çiçeÄŸi dolmalarına ve asma yaprağı sarmalarından eriÅŸte ve kızılcık tarhanasına, susamlı fırınlanmış yemiÅŸlere, kaynatılmış turunç ekÅŸisinden, reçel ve marmelatlarına kadar ev yapımı her ÅŸey vardı…
DoÄŸal tohumların da önemsenip özellikle belirtildiÄŸi çoÄŸu tezgâhta kırmızı fasulye, kuru bezelye, Bodrum baklası (kombilya - gembilya), kuru börülce, nohut, zeytinyağında taze kudret narı, kekik suyu, Frenk inciri (mısır inciri), meyveleri üzerinde taze Mersin dalları ve son turfan yetiÅŸmeyi sürdüren sayısız yaz meyve sebzesinin tarla dökümü kış meyveleriyle birolup rengârenk pazar yerini ÅŸenlendiriyorlar…
Kestane, ceviz ve narlardan, elma ve armut, ayvalardan, döngel (muÅŸmula), ahlat ve cennet hurmalarından söz etmiyorum, onlar Allahın emri sanki…
Bodrum Pazarları’nın vazgeçilmez bir reçelcisi var. Aynur Hanım. Geleneksel ev reçellerini iki kızıyla birlikte iÅŸ kolu haline getirmiÅŸler ve bütün Bodrum’a ve dışarıdan gelenlere satmaktalar. Aklınıza gelen bütün meyvelerden reçel yapıyor Aynur Hanım. En baÅŸta Bodrum mandalinası ve greyfurt reçeli olmak üzere, ayva, çilek, viÅŸne, ceviz, ÅŸeftali, bergamot, mürdüm, portakal diye uzayıp giden çeÅŸit bolluÄŸu.
Pek çok ürün satıcısıyla muhabbet etme fırsatım oldu, Dolma tenceresinin kapağını teleşeyle açıp yarımşar kiloluk paketler hazırlamaya girişen Sevtap hanımın ekşisi ayarında asma yaprağı sarmaları ve baharatlı kabakçiçeği dolmalarının tadı hala damağımda. Her pazar o dev sarma - dolma tenceresini pişirip getirir, sonra da erkenden satıp gidermiş evine Sevtap Hanım.
Otlu kol böreÄŸi ve ıspanaklı buÄŸday kepekli pide ekmeÄŸi yapıp satan Ãœmmühan Hanım da öğle saatlerine kadar bitirirmiÅŸ yapıp getirdiÄŸi ürünlerini. Daha fazla piÅŸirseniz diyorum, cevap hemen hazır; “kendi yapabildiÄŸim kadarını getiriyorum, bir günde 25 – 30 taneden fazla ekmek piÅŸiremiyorum ki!” Eh haklı tabi. Ãœmmühan Hanım’ın hem kol böreÄŸinden hem ıspanaklı pide ekmeÄŸinden satın aldım, iÅŸte sırf bu yüzden ondan söz etme gereÄŸi duydum. Az ve öz taze ve lezzetli yapıp sattığınız için bereketli kazançlarınız olsun tüm Ãœmmühan Hanımlar…
Benim pazar muhabbetlerim bitmez, Allah bitirmesin. Bir baÅŸka pazarda buluÅŸmak dileÄŸiyle saÄŸlık afiyette kalın…
Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN
www.ascifok.com
"Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN" bütün yazıları için tıklayın...