Aþçý Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGÝN
Bodrum, Turgutreis Pazarý'nda
Bodrum’un Turgutreis Beldesi için, Ege Bölgesi’nin en ünlü ve en büyük pazarýna ev sahipliði yapýyor deniyor! Gerçek mi? Sanmýyorum, çok daha büyüklerini gördüðüm için bunun gerçek olduðuna inanmak istemiyorum. Ama; ünü konusunda bir þey diyemem çünkü geçtiðimiz ay gördüklerim karþýsýnda þaþkýnlýðýmý gizleyemedim!
Hani çocukluðumuzdaki devler için bir dudaðý yerde bir dudaðý gökte derlerdi ya, iþte o misâl Turgutreis Pazarý’nýn ne baþlangýcý belli ne sonu. Hadi tamam, baþlangýcý merkezdeki çarþý içinden baþlýyor da, sonu kaç kilometrede bitiyor kestiremedim! Bir de yeme içme pazarýndan çýkýp, giysi ve çul çaput pazarýna gitmek için koskoca bir ana cadde geçiliyor.
Bölümlere ayrýlmýþ koskoca pazar, Yunan adalarýndan tutun da Bodrum merkezden ve diðer beldelerinden minübüsler dolusu insan akýn ediyor her Cumartesi. Evet, her Cumartesi Turgutreis’in pazarý. Yazlarý iðne atýlsa yere düþmez, ama sonbaharý da hiç tenha deðil. Geçen ay alýþveriþ yaparak bolca gezme fýrsatým oldu. Üst baþ pýlý pýrtýdan ziyade, tahmin edersiniz yeme içme bölümüydü benim yoðunlaþtýðým alan.
Turgurreis’de, sanki oraya Bodrum Mandalinasý almaya gitmiþim gibi bir duyguya kapýldým! Pazardaki baþtan çýkaran kokulu küçük yeþil þeyleri görünce, ah tabi sadece pazarda mý, bütün her yerde… Yollar bahçeler hep o acý yeþil meyveciklerle doluydu. O günlerde henüz sararmamýþlardý tabi. Koyu yeþil minik mandalinalara týrnak batýrýnca, narenciye kokusunun fermente edilmiþ hali gibi bir rahiya yayýlýyor burundan genize doðru, iþte o kokuyla pek çok yeni keþifler muþtulandý ruhuma bilesiniz! Bazýlarý hüsranla sonuçlansa da ilginç tatlar peþimi býrakacak gibi deðil. Takipçilerime þimdiden duyurayým. “Takipçim” deniyor artýk! Eskiden “okuyucum” denirdi. Zamane interneti no’olacak!
Misket limonu (lime-laym) ile poncirus (Japon portakalý - uçan ejder) ve satsuma çiftleþmesi sonucu ortaya karýþýk sunum bir mandalina çeþidi çýkmýþ. Bodrum mandalinasýnýn bir takýmý bu çiftleþme sonucuymuþ! Ýlginç! Bodrum mandalinasý ile kokteyl limonunun erkenci yeþil halini karýþtýrmamak gerek bu ayrýntýyý da belirtmiþ olayým. Acýmsý olan keskin kokulu sert ve o minik gövdesinde milyon adet çekirdek barýndýrma yetisine sahip bu yeþil toplardan birkaç kilo satýn almayý ihmal etmedim tabi. Eve dönünce icadlar yapacaðým! Yaptým da…
Anlatacaðým lakin o baþka bir yazýnýn konusu olsun. Bu kadar narenciye muhabbeti yetsin.
Gelelim Turgutreis Pazarý’na…
Yaz ve kýþ her Cumartesi günü kuruluyor. Pazar esnafý, son derece saygýlý ve modern. Absürd turistlere ve abartýlý giyim tarzýna alýþmýþlar, gezerken en küçük bir rahatsýzlýk duymuyorsunuz. Israrcý deðiller aksine yardýmseverler, sorularýnýza baþlarý ne kadar kalabalýk da olsa uygun ve makûl cevaplar veriyorlar. Bu benim önemsediðim bir ayrýntý.
Turgutreis Pazarý’nda þu meþhur ýspanaklý – otlu ekmeklerden tutun da, öðütülmüþ buðday kepeðinden ekþi maya ekmekciklere, kurutulmuþ sebze ve meyvelere, top top irice kurutulmuþ peksimetlere, son turfan kabak çiçeði dolmalarýna ve asma yapraðý sarmalarýndan eriþte ve kýzýlcýk tarhanasýna, susamlý fýrýnlanmýþ yemiþlere, kaynatýlmýþ turunç ekþisinden, reçel ve marmelatlarýna kadar ev yapýmý her þey vardý…
Doðal tohumlarýn da önemsenip özellikle belirtildiði çoðu tezgâhta kýrmýzý fasulye, kuru bezelye, Bodrum baklasý (kombilya - gembilya), kuru börülce, nohut, zeytinyaðýnda taze kudret narý, kekik suyu, Frenk inciri (mýsýr inciri), meyveleri üzerinde taze Mersin dallarý ve son turfan yetiþmeyi sürdüren sayýsýz yaz meyve sebzesinin tarla dökümü kýþ meyveleriyle birolup rengârenk pazar yerini þenlendiriyorlar…
Kestane, ceviz ve narlardan, elma ve armut, ayvalardan, döngel (muþmula), ahlat ve cennet hurmalarýndan söz etmiyorum, onlar Allahýn emri sanki…
Bodrum Pazarlarý’nýn vazgeçilmez bir reçelcisi var. Aynur Haným. Geleneksel ev reçellerini iki kýzýyla birlikte iþ kolu haline getirmiþler ve bütün Bodrum’a ve dýþarýdan gelenlere satmaktalar. Aklýnýza gelen bütün meyvelerden reçel yapýyor Aynur Haným. En baþta Bodrum mandalinasý ve greyfurt reçeli olmak üzere, ayva, çilek, viþne, ceviz, þeftali, bergamot, mürdüm, portakal diye uzayýp giden çeþit bolluðu.
Pek çok ürün satýcýsýyla muhabbet etme fýrsatým oldu, Dolma tenceresinin kapaðýný teleþeyle açýp yarýmþar kiloluk paketler hazýrlamaya giriþen Sevtap hanýmýn ekþisi ayarýnda asma yapraðý sarmalarý ve baharatlý kabakçiçeði dolmalarýnýn tadý hala damaðýmda. Her pazar o dev sarma - dolma tenceresini piþirip getirir, sonra da erkenden satýp gidermiþ evine Sevtap Haným.
Otlu kol böreði ve ýspanaklý buðday kepekli pide ekmeði yapýp satan Ümmühan Haným da öðle saatlerine kadar bitirirmiþ yapýp getirdiði ürünlerini. Daha fazla piþirseniz diyorum, cevap hemen hazýr; “kendi yapabildiðim kadarýný getiriyorum, bir günde 25 – 30 taneden fazla ekmek piþiremiyorum ki!” Eh haklý tabi. Ümmühan Haným’ýn hem kol böreðinden hem ýspanaklý pide ekmeðinden satýn aldým, iþte sýrf bu yüzden ondan söz etme gereði duydum. Az ve öz taze ve lezzetli yapýp sattýðýnýz için bereketli kazançlarýnýz olsun tüm Ümmühan Hanýmlar…
Benim pazar muhabbetlerim bitmez, Allah bitirmesin. Bir baþka pazarda buluþmak dileðiyle saðlýk afiyette kalýn…
Aþçý Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGÝN
www.ascifok.com
Bodrum’un Turgutreis Beldesi için, Ege Bölgesi’nin en ünlü ve en büyük pazarýna ev sahipliði yapýyor deniyor! Gerçek mi? Sanmýyorum, çok daha büyüklerini gördüðüm için bunun gerçek olduðuna inanmak istemiyorum. Ama; ünü konusunda bir þey diyemem çünkü geçtiðimiz ay gördüklerim karþýsýnda þaþkýnlýðýmý gizleyemedim!
Hani çocukluðumuzdaki devler için bir dudaðý yerde bir dudaðý gökte derlerdi ya, iþte o misâl Turgutreis Pazarý’nýn ne baþlangýcý belli ne sonu. Hadi tamam, baþlangýcý merkezdeki çarþý içinden baþlýyor da, sonu kaç kilometrede bitiyor kestiremedim! Bir de yeme içme pazarýndan çýkýp, giysi ve çul çaput pazarýna gitmek için koskoca bir ana cadde geçiliyor.
Bölümlere ayrýlmýþ koskoca pazar, Yunan adalarýndan tutun da Bodrum merkezden ve diðer beldelerinden minübüsler dolusu insan akýn ediyor her Cumartesi. Evet, her Cumartesi Turgutreis’in pazarý. Yazlarý iðne atýlsa yere düþmez, ama sonbaharý da hiç tenha deðil. Geçen ay alýþveriþ yaparak bolca gezme fýrsatým oldu. Üst baþ pýlý pýrtýdan ziyade, tahmin edersiniz yeme içme bölümüydü benim yoðunlaþtýðým alan.
Turgurreis’de, sanki oraya Bodrum Mandalinasý almaya gitmiþim gibi bir duyguya kapýldým! Pazardaki baþtan çýkaran kokulu küçük yeþil þeyleri görünce, ah tabi sadece pazarda mý, bütün her yerde… Yollar bahçeler hep o acý yeþil meyveciklerle doluydu. O günlerde henüz sararmamýþlardý tabi. Koyu yeþil minik mandalinalara týrnak batýrýnca, narenciye kokusunun fermente edilmiþ hali gibi bir rahiya yayýlýyor burundan genize doðru, iþte o kokuyla pek çok yeni keþifler muþtulandý ruhuma bilesiniz! Bazýlarý hüsranla sonuçlansa da ilginç tatlar peþimi býrakacak gibi deðil. Takipçilerime þimdiden duyurayým. “Takipçim” deniyor artýk! Eskiden “okuyucum” denirdi. Zamane interneti no’olacak!
Misket limonu (lime-laym) ile poncirus (Japon portakalý - uçan ejder) ve satsuma çiftleþmesi sonucu ortaya karýþýk sunum bir mandalina çeþidi çýkmýþ. Bodrum mandalinasýnýn bir takýmý bu çiftleþme sonucuymuþ! Ýlginç! Bodrum mandalinasý ile kokteyl limonunun erkenci yeþil halini karýþtýrmamak gerek bu ayrýntýyý da belirtmiþ olayým. Acýmsý olan keskin kokulu sert ve o minik gövdesinde milyon adet çekirdek barýndýrma yetisine sahip bu yeþil toplardan birkaç kilo satýn almayý ihmal etmedim tabi. Eve dönünce icadlar yapacaðým! Yaptým da…
Anlatacaðým lakin o baþka bir yazýnýn konusu olsun. Bu kadar narenciye muhabbeti yetsin.
Gelelim Turgutreis Pazarý’na…
Yaz ve kýþ her Cumartesi günü kuruluyor. Pazar esnafý, son derece saygýlý ve modern. Absürd turistlere ve abartýlý giyim tarzýna alýþmýþlar, gezerken en küçük bir rahatsýzlýk duymuyorsunuz. Israrcý deðiller aksine yardýmseverler, sorularýnýza baþlarý ne kadar kalabalýk da olsa uygun ve makûl cevaplar veriyorlar. Bu benim önemsediðim bir ayrýntý.
Turgutreis Pazarý’nda þu meþhur ýspanaklý – otlu ekmeklerden tutun da, öðütülmüþ buðday kepeðinden ekþi maya ekmekciklere, kurutulmuþ sebze ve meyvelere, top top irice kurutulmuþ peksimetlere, son turfan kabak çiçeði dolmalarýna ve asma yapraðý sarmalarýndan eriþte ve kýzýlcýk tarhanasýna, susamlý fýrýnlanmýþ yemiþlere, kaynatýlmýþ turunç ekþisinden, reçel ve marmelatlarýna kadar ev yapýmý her þey vardý…
Doðal tohumlarýn da önemsenip özellikle belirtildiði çoðu tezgâhta kýrmýzý fasulye, kuru bezelye, Bodrum baklasý (kombilya - gembilya), kuru börülce, nohut, zeytinyaðýnda taze kudret narý, kekik suyu, Frenk inciri (mýsýr inciri), meyveleri üzerinde taze Mersin dallarý ve son turfan yetiþmeyi sürdüren sayýsýz yaz meyve sebzesinin tarla dökümü kýþ meyveleriyle birolup rengârenk pazar yerini þenlendiriyorlar…
Kestane, ceviz ve narlardan, elma ve armut, ayvalardan, döngel (muþmula), ahlat ve cennet hurmalarýndan söz etmiyorum, onlar Allahýn emri sanki…
Bodrum Pazarlarý’nýn vazgeçilmez bir reçelcisi var. Aynur Haným. Geleneksel ev reçellerini iki kýzýyla birlikte iþ kolu haline getirmiþler ve bütün Bodrum’a ve dýþarýdan gelenlere satmaktalar. Aklýnýza gelen bütün meyvelerden reçel yapýyor Aynur Haným. En baþta Bodrum mandalinasý ve greyfurt reçeli olmak üzere, ayva, çilek, viþne, ceviz, þeftali, bergamot, mürdüm, portakal diye uzayýp giden çeþit bolluðu.
Pek çok ürün satýcýsýyla muhabbet etme fýrsatým oldu, Dolma tenceresinin kapaðýný teleþeyle açýp yarýmþar kiloluk paketler hazýrlamaya giriþen Sevtap hanýmýn ekþisi ayarýnda asma yapraðý sarmalarý ve baharatlý kabakçiçeði dolmalarýnýn tadý hala damaðýmda. Her pazar o dev sarma - dolma tenceresini piþirip getirir, sonra da erkenden satýp gidermiþ evine Sevtap Haným.
Otlu kol böreði ve ýspanaklý buðday kepekli pide ekmeði yapýp satan Ümmühan Haným da öðle saatlerine kadar bitirirmiþ yapýp getirdiði ürünlerini. Daha fazla piþirseniz diyorum, cevap hemen hazýr; “kendi yapabildiðim kadarýný getiriyorum, bir günde 25 – 30 taneden fazla ekmek piþiremiyorum ki!” Eh haklý tabi. Ümmühan Haným’ýn hem kol böreðinden hem ýspanaklý pide ekmeðinden satýn aldým, iþte sýrf bu yüzden ondan söz etme gereði duydum. Az ve öz taze ve lezzetli yapýp sattýðýnýz için bereketli kazançlarýnýz olsun tüm Ümmühan Hanýmlar…
Benim pazar muhabbetlerim bitmez, Allah bitirmesin. Bir baþka pazarda buluþmak dileðiyle saðlýk afiyette kalýn…
Aþçý Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGÝN
www.ascifok.com
"Aþçý Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGÝN" bütün yazýlarý için týklayýn...