Sebahattin Karaca
Foça Turizminde Büyük Deniz’in Önemi
Bu yazımda Büyük Deniz’in Foça turizmine saÄŸladığı faydaları ve Foça turizmi içindeki önemi ile yapılması gerekenler hakkında, düşündüklerimi sizlerle paylaÅŸmak istiyorum.
Daha önceki yazılarımın birinde Küçük Deniz’in kent yaÅŸamı ve kent turizmi bakımından önemini anlatmış, baÅŸlı başına bir çekim ve cazibe merkezi olduÄŸundan bahsetmiÅŸtim. Efsanede adı geçen KarataÅŸ’ın, güzelliÄŸi ve çekiciliÄŸi bakımından Küçük Deniz’in ta kendisi olduÄŸuna dikkat çekmiÅŸtim. Bu bakımdan Küçük Deniz’de gürültü ve görsel kirliliÄŸe izin vermenin yanlış olacağına iÅŸaret etmiÅŸtim.
Küçük Deniz yeterli değildir.
Ancak Küçük Deniz tek başına Foça turizminin geliÅŸtirilmesi ve kalıcılığının saÄŸlanması bakımından yeterli olamaz. Foça turizminin geliÅŸtirilmesi için Büyük Deniz, “bulunmaz Hint kumaşından” çok daha önemlidir. Bu durumu görmek için bilim adamı, uzman v.s. olmaya gerek yoktur. Ä°ster BeÅŸ Kapılar’ın surlarından, ister Fener yarımadasından, ister Deniz Kent’in tepelerinden baktığınızda, gördüğünüz güzelliÄŸin resmini çekmemek için yanınızda fotoÄŸraf makinesinin olmaması gerekir. Ä°zmir’den gelirken eski yoldan Foça’ya ulaÅŸtığınız tepede birkaç dakika durup, Foça’yı seyir edenlerin gözüne ilk çarpan yer, Büyük Deniz- yarımada ve birbiri arkasına sıralanmış adalardır. “Böyle güzellik nerede var” diye içinizden bir ses duyar, bu muhteÅŸem güzellik karşısında iç geçirirsiniz. Benzerlerine Avustralya’da - Filipinler’de - Tayland’da uzak doÄŸuda rastlanır. BaÅŸka yerlerde de vardır muhakkak. Ama Foça’nınki bir baÅŸkadır. Çünkü Foça bu güzelliÄŸin yanı sıra 3000 yıllık bir tarihi kent ile iç içedir. Bu kentin binlerce hikâyesi, yaÅŸanmışlığı, kültürel zenginliÄŸi, uÄŸruna yapılan savaÅŸları vardır. Her dönemden bir baÅŸka, tarih kalıntısına ve dokusuna, her köşe başında rastlanır. Bir dönem (13. ve 14.yy.) kaliteli Åžap madeninin üretimi ve satışı sayesine ekonomisi güçlenen ve refah seviyesinin çok yükseldiÄŸi Foça, korsanlar tarafından da sayısız saldırıya uÄŸrayan kentlerin başında gelir. Bu saldırıların çoÄŸu Büyük Deniz de yaÅŸanmıştır.
Tarihi Eser ve kalıntılar
Aynı zamanda BeÅŸ Kapılar - Antik Fokaia (kale içi) - Fatih Camii - onarılmayı bekleyen, eski Osmanlı hamamları - AÄŸalar konağı - ayaÄŸa kaldırılması planlanmış olan Athena Tapınağı - Kale Duvarları, baÅŸta Büyük Deniz’e olmak üzere Foça’ya ve Foça turizmine deÄŸer katıyor destek saÄŸlıyor, saÄŸlamaya da devam edecektir.
Tepeden bakıldığında adeta kapalı bir göl gibi olan Büyük Deniz, aynı zamanda doÄŸal bir limandır. Buna raÄŸmen her nedense yıllar içerisinde, Foça turizmi adına uluslararası hizmet verebilen bir yat limanı yapılamamıştır. Önceleri gümrük kapısı yokluÄŸunu ve bunun bir engel teÅŸkil edebileceÄŸini söyleyen yetkili ağızlar, 2006 yılında Deniz Hudut Kapısı açılması ile o engelinde ortadan kalkmış olmasına raÄŸmen “yat limanı “ ile ilgili Denizcilik MüsteÅŸarlığı’ndan olumlu bir görüş gelmemiÅŸtir. Büyük Deniz’e bir yat limanı her yerden daha çok yakışır. Yat limanının beraberinde getirdiÄŸi çok olumlu faydaları vardır. En baÅŸta turizm çeÅŸitlenir ve ekonomisi büyür. Kısaca turizmin geliÅŸmesine engellenemez büyük bir boyut kazandırır. Elbette olumsuz yanları da bulunabilir. Olumsuzluklardan korkmamak lazım. Büyük Deniz o yükü taşıyabilir. SaÄŸlayacağı faydalar tartışılmaz derece fazladır. Türkiye’de yat limanlarının bulunduÄŸu kentlerde turizm geliÅŸimi hızlı olmuÅŸtur.
Neler yapılmalı? Nasıl yapılmalı?
Büyük Deniz’i sil baÅŸtan ele almaya yeniden deÄŸerlendirmeye gerek vardır. Åžu andaki Deniz Hudut Kapısı giriÅŸ noktasındaki duvar - kapalı alan, yaya yürüyüşüne engel teÅŸkil etmektedir. EÄŸer hala kapı aktif olarak hizmet vermeye devam edecekse, denize doÄŸru, uygun iskele yapılmalıdır. Sahil bandı ( kordon ) üzerindeki duvar kaldırılmalıdır. Her ÅŸeyden önce deniz kenarındaki tüm resmi daire ve kurumların bir an evvel kentin iç kesimlerine mutlaka taşınması gerekmektedir. BoÅŸaltılacak binaların tamamı otel ve benzeri konaklama tesisi yapmaya müsait binalardır. Ara ve arka sokaklar ve sokak siluetleri ele alınmalı, yeniden deÄŸerlendirmeli, tarih kokan objeler – figürler - heykellerle süslenmelidir. Meydan betondan arındırılmalı, yeniden deÄŸerlendirilmeli ve fonksiyonel hale getirilmelidir. Meydanla ilgili planlama ve çalışma yapılırken Foça taşı ve Arnavut parke taşı (doÄŸal taÅŸ) kullanmaya, Antik kente uyumluluk bakımından tartışmasız yarar vardır. BeÅŸ Kapılar - Kale içi; ÅŸu anda onarılan Antik Kale duvarları ile birlikte eÅŸzamanlı ele alınmalı, çevre düzenlemesi yapılmalı, estetik, güzellik, albeni saÄŸlanmalı ve ziyaretçi araçları için, güvenli otopark mutlaka yapılmalıdır.
Unutulmamalı
Foça uzun yıllardan beri az da olsa sürdürdüğü - GüneÅŸ Deniz turizmini, Tarih Turizmi ile çeÅŸitlendirmelidir. Bunun için gerekli olan, tarihi doku hem toprak üstünde vardır. Hem de toprak altında çok miktarda tarihi eser, gün ışığına çıkarılmayı beklemektedir. Anfi Tiyatro – Mozaikler ve daha baÅŸkaları.
Bu değerlere hep birlikte sahip çıkılmalı, Foça ve Foça Turizmi adına, tarihi eserlerden katma değerler yaratmalıdır.
Sebahattin Karaca
sebahattinkaraca35@hotmail.com
www.sebahattinkaraca.com
Bu yazımda Büyük Deniz’in Foça turizmine saÄŸladığı faydaları ve Foça turizmi içindeki önemi ile yapılması gerekenler hakkında, düşündüklerimi sizlerle paylaÅŸmak istiyorum.
Daha önceki yazılarımın birinde Küçük Deniz’in kent yaÅŸamı ve kent turizmi bakımından önemini anlatmış, baÅŸlı başına bir çekim ve cazibe merkezi olduÄŸundan bahsetmiÅŸtim. Efsanede adı geçen KarataÅŸ’ın, güzelliÄŸi ve çekiciliÄŸi bakımından Küçük Deniz’in ta kendisi olduÄŸuna dikkat çekmiÅŸtim. Bu bakımdan Küçük Deniz’de gürültü ve görsel kirliliÄŸe izin vermenin yanlış olacağına iÅŸaret etmiÅŸtim.
Küçük Deniz yeterli değildir.
Ancak Küçük Deniz tek başına Foça turizminin geliÅŸtirilmesi ve kalıcılığının saÄŸlanması bakımından yeterli olamaz. Foça turizminin geliÅŸtirilmesi için Büyük Deniz, “bulunmaz Hint kumaşından” çok daha önemlidir. Bu durumu görmek için bilim adamı, uzman v.s. olmaya gerek yoktur. Ä°ster BeÅŸ Kapılar’ın surlarından, ister Fener yarımadasından, ister Deniz Kent’in tepelerinden baktığınızda, gördüğünüz güzelliÄŸin resmini çekmemek için yanınızda fotoÄŸraf makinesinin olmaması gerekir. Ä°zmir’den gelirken eski yoldan Foça’ya ulaÅŸtığınız tepede birkaç dakika durup, Foça’yı seyir edenlerin gözüne ilk çarpan yer, Büyük Deniz- yarımada ve birbiri arkasına sıralanmış adalardır. “Böyle güzellik nerede var” diye içinizden bir ses duyar, bu muhteÅŸem güzellik karşısında iç geçirirsiniz. Benzerlerine Avustralya’da - Filipinler’de - Tayland’da uzak doÄŸuda rastlanır. BaÅŸka yerlerde de vardır muhakkak. Ama Foça’nınki bir baÅŸkadır. Çünkü Foça bu güzelliÄŸin yanı sıra 3000 yıllık bir tarihi kent ile iç içedir. Bu kentin binlerce hikâyesi, yaÅŸanmışlığı, kültürel zenginliÄŸi, uÄŸruna yapılan savaÅŸları vardır. Her dönemden bir baÅŸka, tarih kalıntısına ve dokusuna, her köşe başında rastlanır. Bir dönem (13. ve 14.yy.) kaliteli Åžap madeninin üretimi ve satışı sayesine ekonomisi güçlenen ve refah seviyesinin çok yükseldiÄŸi Foça, korsanlar tarafından da sayısız saldırıya uÄŸrayan kentlerin başında gelir. Bu saldırıların çoÄŸu Büyük Deniz de yaÅŸanmıştır.
Tarihi Eser ve kalıntılar
Aynı zamanda BeÅŸ Kapılar - Antik Fokaia (kale içi) - Fatih Camii - onarılmayı bekleyen, eski Osmanlı hamamları - AÄŸalar konağı - ayaÄŸa kaldırılması planlanmış olan Athena Tapınağı - Kale Duvarları, baÅŸta Büyük Deniz’e olmak üzere Foça’ya ve Foça turizmine deÄŸer katıyor destek saÄŸlıyor, saÄŸlamaya da devam edecektir.
Tepeden bakıldığında adeta kapalı bir göl gibi olan Büyük Deniz, aynı zamanda doÄŸal bir limandır. Buna raÄŸmen her nedense yıllar içerisinde, Foça turizmi adına uluslararası hizmet verebilen bir yat limanı yapılamamıştır. Önceleri gümrük kapısı yokluÄŸunu ve bunun bir engel teÅŸkil edebileceÄŸini söyleyen yetkili ağızlar, 2006 yılında Deniz Hudut Kapısı açılması ile o engelinde ortadan kalkmış olmasına raÄŸmen “yat limanı “ ile ilgili Denizcilik MüsteÅŸarlığı’ndan olumlu bir görüş gelmemiÅŸtir. Büyük Deniz’e bir yat limanı her yerden daha çok yakışır. Yat limanının beraberinde getirdiÄŸi çok olumlu faydaları vardır. En baÅŸta turizm çeÅŸitlenir ve ekonomisi büyür. Kısaca turizmin geliÅŸmesine engellenemez büyük bir boyut kazandırır. Elbette olumsuz yanları da bulunabilir. Olumsuzluklardan korkmamak lazım. Büyük Deniz o yükü taşıyabilir. SaÄŸlayacağı faydalar tartışılmaz derece fazladır. Türkiye’de yat limanlarının bulunduÄŸu kentlerde turizm geliÅŸimi hızlı olmuÅŸtur.
Neler yapılmalı? Nasıl yapılmalı?
Büyük Deniz’i sil baÅŸtan ele almaya yeniden deÄŸerlendirmeye gerek vardır. Åžu andaki Deniz Hudut Kapısı giriÅŸ noktasındaki duvar - kapalı alan, yaya yürüyüşüne engel teÅŸkil etmektedir. EÄŸer hala kapı aktif olarak hizmet vermeye devam edecekse, denize doÄŸru, uygun iskele yapılmalıdır. Sahil bandı ( kordon ) üzerindeki duvar kaldırılmalıdır. Her ÅŸeyden önce deniz kenarındaki tüm resmi daire ve kurumların bir an evvel kentin iç kesimlerine mutlaka taşınması gerekmektedir. BoÅŸaltılacak binaların tamamı otel ve benzeri konaklama tesisi yapmaya müsait binalardır. Ara ve arka sokaklar ve sokak siluetleri ele alınmalı, yeniden deÄŸerlendirmeli, tarih kokan objeler – figürler - heykellerle süslenmelidir. Meydan betondan arındırılmalı, yeniden deÄŸerlendirilmeli ve fonksiyonel hale getirilmelidir. Meydanla ilgili planlama ve çalışma yapılırken Foça taşı ve Arnavut parke taşı (doÄŸal taÅŸ) kullanmaya, Antik kente uyumluluk bakımından tartışmasız yarar vardır. BeÅŸ Kapılar - Kale içi; ÅŸu anda onarılan Antik Kale duvarları ile birlikte eÅŸzamanlı ele alınmalı, çevre düzenlemesi yapılmalı, estetik, güzellik, albeni saÄŸlanmalı ve ziyaretçi araçları için, güvenli otopark mutlaka yapılmalıdır.
Unutulmamalı
Foça uzun yıllardan beri az da olsa sürdürdüğü - GüneÅŸ Deniz turizmini, Tarih Turizmi ile çeÅŸitlendirmelidir. Bunun için gerekli olan, tarihi doku hem toprak üstünde vardır. Hem de toprak altında çok miktarda tarihi eser, gün ışığına çıkarılmayı beklemektedir. Anfi Tiyatro – Mozaikler ve daha baÅŸkaları.
Bu değerlere hep birlikte sahip çıkılmalı, Foça ve Foça Turizmi adına, tarihi eserlerden katma değerler yaratmalıdır.
Sebahattin Karaca
sebahattinkaraca35@hotmail.com
"Sebahattin Karaca" bütün yazıları için tıklayın...