Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN
Foçalı Oben ile söyleşi
Ot zamanı gelince her gün elinde bir demet ot ile görürdüm onu; en çok da Foçalıların sıra dedikleri arapsaçıyla. Nereden biliyorsun bu otları, nasıl anlıyorsun yenip yenmediğini diye sordum bir gün.
“Babaannemden öğrendim, Foça’da nerede hangi ot var hepsini bilir benim babaannem, o yüzden kendisi toplayamadığında bize söyler toplayıp götürürüz” dedi. Dededen balıkçılık yapan bir ailenin torunu olan Oben’in babası da balıkçı. Oben henüz çok küçük, anca onikisinde filan…
Emsali şehirli çocuklar bırakın otları, meyvelerin bile nerede yetiştiğinden bi-haber. Çileğin ağaçta, armudun toprakta yetiştiğini duyarız pek çok çocuk ve hatta yetişkinden. İlgi ve merak meselesi demek çözüm değil, temel yiyeceklerin varoluşlarını doğuştan itibaren öğretmek ve öğrenmek gibi bir derdi olmalı insanoğlunun. Hayvanların içgüdülerinden yoksunuz, onlar gibi doğadaki otları koklayarak hissetme yeteneğimiz yok ne yazık ki! O yüzden pek çok kadim bilgi bizlere kuşaktan kuşağa geçer. İçinde bulunduğumuz çağda şehirli nüfusun artması biz insanoğlunu topraktan uzak düşürdü. Her türlü yiyecek market raflarında ayıklanıp paketlenmiş halde kullanıma hazır bekliyor. Bu böyle olunca da çalışan şehirli annelerin çoğu, ister istemez yiyeceklerini büyük marketlerden dondurulmuş veya hazır yemek şeklinde temin ediyor.
Oben, sosyal medyada benim takipçilerimden, piÅŸirip taşırdıklarıma merakını gizlemiyor. Otlar ve balıklar üzerine konuÅŸmak üzere randevulaÅŸmıştık. Zemherinin yine çok soÄŸuk bir günüydü…
SoÄŸuktan doÄŸru düzgün büyüyemeyen otlar arasında yenilebilir olanlarını ayırt etmek gerçekten zordu. Dikkat isteyen bir iÅŸ olan ot seçmek Oben’in dünyasında çok kolay, hemen buluveriyor ve küçük çakısıyla koparıveriyordu. Kökünden çekmiyor ki, gelecek seneye de aynı yerde bulabilsin. Beni oradan oraya dolaÅŸtırdı, “gel Nurdan Teyze bak burada da var, iÅŸte ÅŸurada da” aaa bir bakıyorum henüz toprağın üzerine yeni fışkıran minicik filizleri bile ustalıkla bulabiliyor!
Gülümseyerek; “Babaannem hiç kimsenin bilmediÄŸi yerleri bilir, o öğretiyor bana” diyor Oben. Babaanesinin öğrettiÄŸi tatlı tuzlu diÄŸer mutfak bilgilerine de gözünü kulağını açmış ne güzel… Isırganotu, ebegömeci, tarakotu, sıra, radika, turpotu, acısoÄŸan ve baharı bekleyen gelincikleri anlatıyor bana. Bir de salata tarifi veriyor; Yenifoçalı Sabit Usta’dan öğrenmiÅŸ, gelincikotu salatasını…
Gelincikotu salatası
Bir demet kadar gelincikotu
2 Adet taze soÄŸan
2 Diş sarımsak
2 Adet korniÅŸon turÅŸu
1 Adet domates
Sirke
Sızma zeytinyağı
Tuz
Bütün malzeme istenilen boyda doğranır, sızma yağı, sirkesi ve tuzu da konur sofraya getirilir.
Fener balığından, ahtapota, levrekten, kalamara pek çok balık hakkında da bilgi sahibi olan bu tatlı çocuÄŸun doÄŸayı tanıma güdülerinin yoÄŸunluÄŸu karşısında ÅŸaÅŸkınlığımı gizleyemiyorum. AÄŸaç tepelerinde keÅŸifler yapan, balkon korkuluklarından sarkan dalların arasından kedileri kurtaran, Foça’nın bakir adalarına ailesiyle gidip deniz ve çocuk öykülerinin gerçeÄŸini yaÅŸayan Oben ÅŸanslı bir Ege çocuÄŸu.
Babasından dolayı balıklarla da arası iyi olduÄŸu için, bir de balık yemeÄŸi tarifi verebilir misin diyorum… “Veririm ama, en iyisi babama anneme sorup doÄŸrusunu yazayım daha iyi olur” deyip fırlıyor yanımdan ve birkaç gün sonra yine buluÅŸuyoruz; bu defa bir tomar tarif dolu kağıtla söyleÅŸimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. Neler yok ki o kağıtlarda… Ne adabeyi, kefal çorbaları, ne tavuk balığı, kalamar, çimçim tarifleri… Bir baÅŸka yazımın konusu olsunlar.
Güzel çocuk Foçalı Oben, ne tatlı heyecanlarla dolusun sen. Şansın ve ufkun hep açık olsun. Bu yaşlı kadına zaman ayırdığın için çok teşekkür ederim!
Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN
www.ascifok.com
Ot zamanı gelince her gün elinde bir demet ot ile görürdüm onu; en çok da Foçalıların sıra dedikleri arapsaçıyla. Nereden biliyorsun bu otları, nasıl anlıyorsun yenip yenmediğini diye sordum bir gün.
“Babaannemden öğrendim, Foça’da nerede hangi ot var hepsini bilir benim babaannem, o yüzden kendisi toplayamadığında bize söyler toplayıp götürürüz” dedi. Dededen balıkçılık yapan bir ailenin torunu olan Oben’in babası da balıkçı. Oben henüz çok küçük, anca onikisinde filan…
Emsali şehirli çocuklar bırakın otları, meyvelerin bile nerede yetiştiğinden bi-haber. Çileğin ağaçta, armudun toprakta yetiştiğini duyarız pek çok çocuk ve hatta yetişkinden. İlgi ve merak meselesi demek çözüm değil, temel yiyeceklerin varoluşlarını doğuştan itibaren öğretmek ve öğrenmek gibi bir derdi olmalı insanoğlunun. Hayvanların içgüdülerinden yoksunuz, onlar gibi doğadaki otları koklayarak hissetme yeteneğimiz yok ne yazık ki! O yüzden pek çok kadim bilgi bizlere kuşaktan kuşağa geçer. İçinde bulunduğumuz çağda şehirli nüfusun artması biz insanoğlunu topraktan uzak düşürdü. Her türlü yiyecek market raflarında ayıklanıp paketlenmiş halde kullanıma hazır bekliyor. Bu böyle olunca da çalışan şehirli annelerin çoğu, ister istemez yiyeceklerini büyük marketlerden dondurulmuş veya hazır yemek şeklinde temin ediyor.
Oben, sosyal medyada benim takipçilerimden, piÅŸirip taşırdıklarıma merakını gizlemiyor. Otlar ve balıklar üzerine konuÅŸmak üzere randevulaÅŸmıştık. Zemherinin yine çok soÄŸuk bir günüydü…
SoÄŸuktan doÄŸru düzgün büyüyemeyen otlar arasında yenilebilir olanlarını ayırt etmek gerçekten zordu. Dikkat isteyen bir iÅŸ olan ot seçmek Oben’in dünyasında çok kolay, hemen buluveriyor ve küçük çakısıyla koparıveriyordu. Kökünden çekmiyor ki, gelecek seneye de aynı yerde bulabilsin. Beni oradan oraya dolaÅŸtırdı, “gel Nurdan Teyze bak burada da var, iÅŸte ÅŸurada da” aaa bir bakıyorum henüz toprağın üzerine yeni fışkıran minicik filizleri bile ustalıkla bulabiliyor!
Gülümseyerek; “Babaannem hiç kimsenin bilmediÄŸi yerleri bilir, o öğretiyor bana” diyor Oben. Babaanesinin öğrettiÄŸi tatlı tuzlu diÄŸer mutfak bilgilerine de gözünü kulağını açmış ne güzel… Isırganotu, ebegömeci, tarakotu, sıra, radika, turpotu, acısoÄŸan ve baharı bekleyen gelincikleri anlatıyor bana. Bir de salata tarifi veriyor; Yenifoçalı Sabit Usta’dan öğrenmiÅŸ, gelincikotu salatasını…
Gelincikotu salatası
Bir demet kadar gelincikotu
2 Adet taze soÄŸan
2 Diş sarımsak
2 Adet korniÅŸon turÅŸu
1 Adet domates
Sirke
Sızma zeytinyağı
Tuz
Bütün malzeme istenilen boyda doğranır, sızma yağı, sirkesi ve tuzu da konur sofraya getirilir.
Fener balığından, ahtapota, levrekten, kalamara pek çok balık hakkında da bilgi sahibi olan bu tatlı çocuÄŸun doÄŸayı tanıma güdülerinin yoÄŸunluÄŸu karşısında ÅŸaÅŸkınlığımı gizleyemiyorum. AÄŸaç tepelerinde keÅŸifler yapan, balkon korkuluklarından sarkan dalların arasından kedileri kurtaran, Foça’nın bakir adalarına ailesiyle gidip deniz ve çocuk öykülerinin gerçeÄŸini yaÅŸayan Oben ÅŸanslı bir Ege çocuÄŸu.
Babasından dolayı balıklarla da arası iyi olduÄŸu için, bir de balık yemeÄŸi tarifi verebilir misin diyorum… “Veririm ama, en iyisi babama anneme sorup doÄŸrusunu yazayım daha iyi olur” deyip fırlıyor yanımdan ve birkaç gün sonra yine buluÅŸuyoruz; bu defa bir tomar tarif dolu kağıtla söyleÅŸimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. Neler yok ki o kağıtlarda… Ne adabeyi, kefal çorbaları, ne tavuk balığı, kalamar, çimçim tarifleri… Bir baÅŸka yazımın konusu olsunlar.
Güzel çocuk Foçalı Oben, ne tatlı heyecanlarla dolusun sen. Şansın ve ufkun hep açık olsun. Bu yaşlı kadına zaman ayırdığın için çok teşekkür ederim!
Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN
www.ascifok.com
"Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN" bütün yazıları için tıklayın...