18 Aralık 2010 tarihinde Mersin Bozyazı ve Antalya Kaş sahilinde yaralı olarak sahile vurmuş halde bulunan iki yavru fok’un, getirildikleri İzmir Foça’da bulunan Akdeniz Foku Rehabilitasyon Merkezi’ndeki tedavi ve rehabilitasyonlarına devam ediliyor. Foklar geliştirilen yeni besleme yöntemi ile hızla iyileşti ve kilo almaya başladılar.
Sualtı Araştırmaları Derneği (SAD) Akdeniz Foku Araştırma Grubu (AFAG) tarafından sürdürülen çalışmalara katkı yapmaları için bugüne kadar davet edilen ODTÜ, Ege ve Ordu Üniversiteleri Deniz Bilimleri fakülte ve enstitülerinden bilim adamları ile Çevre ve Orman Bakanlığı ile ÖÇKK Başkanlığı ilgili personeli Rehabilitasyon Merkezine gelerek incelemeler yaptı. Böylece, ileride karşılaşılabilecek bakıma muhtaç bir Akdeniz foku bulunması ihtimaline karşılık, uluslararası standartlarda hijyen, bakım ve besleme yöntemleri konusunda bilgi paylaşımı ve kapasite artırımı sağlanmaya çalışıldı. Konu ile ilgili veteriner ve biyologlardan katkı yapmaları istendi.
SAD-AFAG Veteriner Hekimi Avni Gök yavru fokların beslenmeleri için özel ve yeni bir yöntem geliştirdi. Avni Gök’ün dünyada ilk defa geliştirdiği sistemle yavru Akdeniz fokları zorla besleme yerine açıktan kap’tan balık püresi mamayı içmeyi başardılar. Ve bu yöntemle sağlıklı şekilde kilo alıyorlar. Bu yöntemle beslenen foklar bulunduklarında 15 ve 17 kilo iken bir aylık bakım ve beslenme süreleri sonrası 30’ar kiloya ulaştılar.
Soyu tehlike altında olan bir canlının yavrularının bakıldığının bilinciyle özel olarak bir tartı tasarlandı. İzmir’den bir firma (Tam Çeki), yavru fokların tartılmasında kolaylık ve az rahatsızlık vermesi bakımından özel tasarım bu tartıyı imal ederek SAD-AFAG' a hibe etti.
SAD-AFAG Akdeniz Foku Rehabilitasyon Merkezi koordinatörü Ozan Veryeri “Badem” ile yaşanan olumsuzlukların tekrarlanmaması için merkeze kimsenin sokulmadığını, foklarla insanların bir araya gelmemesi ve doğal ortamlarına salındıklarında problem yaşanmaması için bakım ile uğraşan kişilerin dahi iki kat özel bir kıyafet giyerek ve maske takarak çalıştıklarını belirtti. Veryeri; yavrulara isim vermediklerini ve vermeyeceklerini, sayısal kodlarla tanımlama yaptıklarını anlattı.
Ozan Veryeri açıklamalarına şöyle devam etti.. “Bakım ve rehabilitasyon periyodunu 3 ay olarak planlıyoruz. Bu süre sonunda henüz belirlenmemiş bir bölgeden doğal ortamlarına bırakacağız. Bu bölge kesinlikle Foça olmayacak. Çünkü araştırmalarımıza göre denizden gelen tehditler nedeniyle Foça bölgesindeki mağaraların foklarca kullanımının diğer bölgelere oranla düşük olduğunu düşünüyoruz. Bu bölgede ki mağaraların foklarca daha çok kullanılması için çevre ve avlanmayla ilgili deniz kontrollerinin daha iyi yapılması gerekiyor. Bunun için Foça Belediyesi bünyesinde ve halen arızalı olduğu bilinen Çevre Koruma Botu’nun bu işe gönüllü olduğunu bildiren Foça Balıkçılar Kooperatifi’nin kontrolüne verilerek konu ile direkt ilgisi olan kişiler ve tecrübeli bot personeli ile mümkün olabileceğine ve foklar için yaşamın daha kolaylaşacağına inanıyoruz. Problemin kaynağı olan balıkçılar, bu problemi çözecek kişilerdir aynı zamanda”.
“Foklara bakan ekipteki 3 dernek üyesi en az 16 senelik Akdeniz foku araştırma ve koruma tecrübesine sahip olup, merkezi Hollanda’daki Yüzgeçayaklı Rehabilitasyon ve Kurtarma Hastanesi’nde uzun eğitimler ve Yunanistan’daki Mom Derneği yavru Akdeniz Foku Bakım-Rehabilitasyon pratiklerinde bulunmuş ve yeterli tecrübeye sahip personeldir. Yavru fokların bugün itibariyle sağlıkları iyi durumda ve beslenmeleri düzgün devam etmektedir. Merkezi Hollanda’da (Pieterburen) bulunan Seal Rehabilitation & Rescue Center (SRRC – Yüzgeçayaklılar Rehabilitasyon ve Kurtarma Merkezi) tarafından; bakım, besleme ve hijyen standartlarını belirleyen uluslararası bir protokol kullanılmaktadır. Bu defa dışarıdan bir destek alınmadan ulusal imkanlarla bakım ve rehabilitasyon süreci devam etmektedir.”
“Yaralı veya bakıma muhtaç Akdeniz foku bulunduğunda Sahil Güvenlik, Jandarma Karakolları, Çevre Müdürlükleri veya SAD-AFAG’a bilgi iletilmesi ileri derecede önem arz etmektedir. Akdeniz foku (Monachus monachus) dünyanın en nadir 12 canlısı arasında olup, yalnızca 600 bireyle temsil edilen dünya popülasyonu ile Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden dolayı ülkemizde yaşam alanları (el değmemiş kıyılar) ile birlikte sıkı korunması taahhüt edilen canlı türleri arasındadır.”
“SAD-AFAG olarak, Akdeniz Foku Rehabilitasyon Merkezi’nin hazır tutulması ve elektrik ve su masraflarının karşılanması ile veterinerlik desteklerinden dolayı Foça Belediyesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne, ayrıca canlı balık bulma konusunda desteklerinden ötürü Foçalı balıkçılara teşekkür ediyoruz.“
