İzmir’in Foça İlçesine bağlı Kozbeyli Köyü sakinleri 600 yıllık evlerinin hazineye devri ile başlayan komik ve vahim durumlarına çare arıyor. Bu konuda başvurdukları her makamdan “haklısınız ama yasal olarak yapılacak bir şey yok” yanıtını alan köylüler gerek Osmanlı ve gerekse Türkiye Cumhuriyeti döneminde verilen tapularına rağmen hazinenin açtığı tapu iptal davalarını da kaybettiler. Dededen kalma ve her biri 150-250 yıllık olan evlerinde hazinenin kiracısı durumuna düştüler. Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından atanan yeminli bilirkişilerce bu durumda olan 157 ev ve 10 civarında arsanın, yerleri için değer belirlemesi yapıldı. Takdir komisyonunun belirlenen değerleri onayladığı da öğrenildi. Artık ihaleye çıkılacak tarihin açıklanması için gün sayılmaya başlandı.
Kozbeyli Köyü’nde kahvehanelerin duvarlarında satış ile ilgili haberleri içeren gazete kupürleri ve yazılar asılı. Bunlardan bir tanesi de MHP İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi imzasıyla ve Devlet Bakanı Faruk Çelik tarafından cevaplanması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na verilen soru önergesi. Sipahi; duvarda örneği asılı önergesinde Van’da Akdamar Adası’nın Ermeni Kilisesi’ne, Trabzon’da Sümela Manastırı’nın Rum Ortodoks Kilisesi’ne peşkeş çekildiğini, İstanbul Heybeliada’daki Ruhban Okulu için gizli pazarlıklar yapıldığından bahisle şu soruları yöneltiyor.
1. Kozbeyli köyündeki caminin satılması işleminden haberiniz var mı? Varsa ne işlem yapacaksınız?
2. Satış için sıraya konulmuş başka camilerimiz ve kutsal değerlerimiz var mıdır?
AKP FOÇA İLÇE BAŞKANININ AÇIKLAMALARI
Konu ile ilgili olarak 9 Kasım 2010 Salı günü saat 14.30’da, dibek kahvesiyle meşhur Kozbeyli ‘Şakir’in Kahvesi’nde bir basın toplantısı düzenleyen AKP Foça İlçe Başkanı Kadir Özgirgin; açıklamalarına başlamadan önce sıkıntılı köy sakinlerinin sorularına muhatap oldu.
Köy sakinlerinden 82 yaşındaki Cemal Dalyancı; bu köyde doğup büyüdüğünü, evlerinin daha eski tarihlerde yapılmış olduğunu ve babasının satın aldığını anlatarak,“tapularımız ellerimizde ama, nasıl geçersiz sayılıyor anlayamadık. Orman haritası çizilmiş, evlerimiz içinde kalmış, kimse bize bir şey söylemedi. Tebligat yapılmadı. zamanın muhtarı (Kurteş Akay) da herhangi bir şey anlatmadı” dedi.
Köyün eski muhtarlarından Ethem Gergün (67); 1947 yılında orman kadastrosu yapılırken gelip yerinde ölçüm yapılmadan kağıt üzerinde çizim yapıldığını öğrendiklerini, bu hatalı çizim sonucu köyün kurucusu Kuzu Beyi’nin evi, 500 yıllık köy camii, 1922’de mübadelede gelenlere devletin verdikleri dahil 157 evin orman arazisi içinde gösterildiğini, bu hatanın 1979 yılında fark edilerek bu bölgenin orman sınırları dışına çıkarıldığını ve orman vasfını yitirmiş arazi yani 2/B kapsamına alındığını anlattı. Bu durumun ve sonuçlarının ne olduğunu bilmedikleri için zamanında itiraz edemediklerini, hazinenin 2/B kapsamındaki arazileri satma çalışmalarını öğrendiklerinde, tek tek açılan davaları da bu nedenle kaybettiklerini belirten Ethem Gergün “Durumu zamanında, köyümüze gelen Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe’ye de ilettik. Bu karışıklığı çözeceklerini söyledi. Ama çözülmedi. Bu günlere geldik.” dedi.
Köyün satışa sunulan kısmının kentsel sit alanı içinde olduğu ve korunması gereken tarihsel varlıklar olarak tescilli olduğu, 2005 yılına kadar köyde kimsenin bu durumun farkında olmadığı ve alım satım işlemlerinin bir şey yokmuşçasına normal olarak yapıldığı öğrenildi.
2005 yılında 6831 sayılı kanunun 2/B maddesi uyarınca hazine tarafından açılan tapu iptal davalarından sonra durumun fark edildiği ancak bu tarihten sonra, süresi içinde itiraz edilmediği gerekçesiyle, hukuken hazinenin haklı görüldüğü için köylülerin tapulu mallarının yanı sıra 500 yıllık köy camii’ninde satılacak arazi içinde olduğunun ortaya çıktığını söyleyen köy sakinlerine, AKP Foça İlçe Başkanı Avukat Kadir Özgirgin cevap verdi.
Kadir Özgirgin, ısrarla vurgu yapılan cami satışıyla ilgili bilgiler verdiği konuşmasında şöyle dedi. ”Kozbeyli’deki bu caminin hiçbir zaman satılmayacağını, hükümet olarak her zaman cami yapılmasından yana olduğumuzu, satmayı düşünmediğimizi belirtmek için bu toplantıyı düzenledik. Bildiğiniz gibi bu bölge 2/B kapsamında kalan bir bölge. Orman vasfından çıkarılıp, 2/B alanına alınmış. Bu nedenle Milli Emlak’taki görevli arkadaşlarımız gelip fiyat değerlendirmesi yapmış. Bazı art niyetli kişiler bunu fırsat bilerek –hükümet camiyi satıyor, Kozbeyli Camii satılıyor- gibi şeyler söylüyorlar. Biz bunları esefle kınıyoruz. Böyle bir şey söz konusu değil.” Dedi.
FOÇA'YA YENİ CAMİ YAPILMALI
Kadir Özgirgin konuşmasına cami satmak bir yana Foça ilçesinde yeni bir cami yapılması için AKP’li meclis üyelerince, belediye meclisine öneride bulunduklarını, önerilerinin kabul görerek imar komisyonuna havale edildiğini söyleyerek şöyle devam etti.
“Bu önerimizi takip ediyoruz ve Foça halkının da bu konunun takipçisi olmalarını istiyoruz. Şu anda mevcut CHP’li belediye yönetiminden de halkımızın ihtiyacı olan Foça’ya cami yapılmasına yardımcı olmasını bekliyoruz. Foça’nın imar planlamasında ayrılmış çok sayıda sosyal hizmet alanları var. 2500 metrekare kadar bir yer gerekli. Bunlardan birinin cami için ayrılması yeterli. Yapım için belediye kaynaklarına ihtiyaç yok. Yapımı üstlenecek hayırsever vatandaşımız hazır. İsminin açıklanmasını istemiyor.”
“Kozbeyli Köyü 2/B’den sorunlu bir köyümüz. Bu sorunun çözümü için, vatandaşlarımızın mağduriyetlerinin makul bir şekilde giderilmesi için arkadaşlarımız özveriyle çalışıyorlar. Milli Emlak İl Müdürü’müz bizzat kendisi gelerek çalışmalarını burada sürdürüyor. Biz kimsenin malını da satmıyoruz. Yani burada kişilerin evlerinin satışı söz konusu değil. Sadece 2/B’den kaynaklanan yer bedelleri satış konusu. Bu yerler üzerindeki evlerin satılması söz konusu değil. Yeri alacak kişi şu anki evin sahibinin dışında bir kişi olursa belirlenen yer parasının dışında ev sahibinin talep edeceği ev bedelini kendisine ayrıca ödemek zorunda. Bunun örneğini Yeni Bağarası’ndaki satışta gösterdik. Her zaman halkın yararından yana olduk, bundan sonrada öyle olacak. İhale için henüz bir tarih belirlenmedi. Ön hazırlık aşamasında.” dedi.
Kadir Özgirgin, bazı İzmir Milletvekillerinin konuyu hükümeti yıpratmak için saptırarak kamuoyuna aktardığını belirttiği konuşmasına, ”konu ile ilgili ayrıntıları Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden her isteyen alabilir” şeklinde devam etti.
Yer bedellerinin de vatandaşı zorlamayacak rayiç miktarlarda belirlendiğini ve istenirse ödemelerin taksitler halinde yıllara bölüneceğini belirten Özgirgin vatandaşlara hitaben; "sizi mağdur etmeyeceğiz. Kozbeyli’nin bu sorunu 100-200 Tl gibi aylık ödemelerle çözülecek” dedi.
YAZAR HÜSEYİN YURTTAŞ'IN KOZBEYLİ AÇIKLAMALARI
Kozbeyli köyünün durumuyla ilgili olarak görüşlerini aktaran 2/B mağdurlarından ve köy sakinlerinden yazar Hüseyin Yurttaş; “Ülkemizde orman arazisinden dönüştürülmüş çok sayıda yer var. Bunlardan koca koca ilçeler bile oluşturuldu. Kozbeyli’nin bunlarla aynı kefeye konularak 2/B kapsamına alınması çok acı bir olay. Burada kimsenin orman arazisini işgal etmesi söz konusu değil. Yapıların, köyün durumu ve tapular zaten bu durumu açıkça ortaya koyuyor. İstenseydi bu durum devletin kurumları arasında kolayca çözülebilirdi. Bizi üzen 2/B yasasından taviz vermemek adına ve para toplamak için orman arazisi işgalcisi muamelesi görmek. Bu yanlışlığı yapanlar pekala düzeltebilirdi de.”
“Yasa gereği, değer (rayiç bedel) tespiti yapılarak, bu mülklerin, kendi mallarında işgalci durumuna düşmüş mal sahiplerine satılması için çalışmalar başlatılmıştır. Değer tespiti çalışmalarında, uzlaşmacı ve yanlışı giderici bir tutum yerine, Belediye ve Muhtarlık gibi resmi kurumların dışında, çevredeki emlakçılardan bilirkişi tayin ederek rayiç bedel önerileri alınmakta; köylülerin, nihayetinde kendi mülkleri olan bu yerleri yeniden ve pahalı bir biçimde almaları için adeta çaba harcanmakta; sanki orman arazisini gerçekten gaspetmişler ya da hazine arazisini işgal etmişler gibi işlem yapılmaya çalışılmaktadır.
Doğal olarak. Kozbeyli Köyü tüzel kişiliğine ait iken anlatılan nedenlerle Maliye Hazinesi’nin eline geçen beş yüz yıllık cami de, satılıklar listesinin 74. sırasında görüleceği üzere, yasa gereği “sahibine satılacak” emlak arasındadır. Durumdaki acıklı olduğu kadar gülünç hali bu olay ortaya koymaktadır.
Köylünün isteği, bugüne kadar olanları unutmak için, -gerçekte kendi mülkleri olan- bu emlağın, uygulanabilecek en düşük bir bedel üzerinden kendilerine verilmesi ve hükümsüz sayılan T.C. tapularına yeniden kavuşmalarıyla kanayan bu yaranın kapatılmasıdır.
Gerçekten de bu yara, bütünüyle, tüm köylülerin hakkı gözetilerek, uzun vadeli rant hesaplarını bozarak, en kısa zamanda kapatılmalıdır. İstek budur. “ dedi.
