Foça Festivali’nin dördüncü gün etkinlikleri kapsamında 14 Eylül 2013 Cumartesi günü saat 11.00’da Fevzipaşa Mahallesi’nin taş evleriyle çevrili bir sokağında “Foça Taşı ve Foça’nın Taş Evleri” söyleşisi gerçekleştirildi. Konuşmacı üç mimar ve büyük çoğunluğu konuyla ilgili ve bilgili dinleyiciler ana konuyu Foça’nın devam eden alt yapı ve yapısal sorunlarına taşıyarak nedenlerini ve çözüm yollarını tartışmaya açtılar.
Konuşmacı Mimarlar Ercüment Kuyumcu, Suat Yılmaz ve Esmahan Erbiz Foça Taşı ve Foça’nın Taş Evleri ile ilgili genel bilgiler sunduktan sonra konuyu Foça evlerinin tek tip yapılmasından, bazı mahallelere hala kanalizasyon yapılamamasına, Beşkapılar Kalesi’nin 20 yıl önceki restorasyonunun devam eden sur restorasyonu ile farklılıklarından, kentte aslında meydan olması gereken kaçak yapılara kadar çeşitlendirdiler.
İKİNCİ DERECE DOĞAL SİT TURİZM YAPILARINA AÇIKTIR
Foça’nın sit alanlarının tesisinde ve pek çok alanın yapılaşmadan korunmasında Kazı Evi ve Prof.Dr. Ömer Özyiğit’in büyük çabaları olduğunu belirten Ercüment Kuyumcu; “Yönetim izin vermiş, üzerine kooperatif yapılacaktı. Gece yarısı yapılan kazılarla antik tiyatro kurtarıldı. Başka birçok alan kurtarıldı. Sit alanları deyince yanlış bilinen şeyler var. Foça’nın doğal sit alanlarının yüzde doksanı ikinci derece doğal sit. Yani üzerine otel motel turistik tesis yapabilirsiniz. Kooperatif, konut, fabrika yapamazsınız. Tamamen turizme açılmış alanlardır bunlar. Bütün koylar ve birçok yer turizm yatırımlarına açık alanlardır” şeklinde konuştu.
NEO MÜBADİLLERDEN NEDEN FAYDALANILMAZ
Foça’ya sonradan gelip yerleşenleri neo mübadiller olarak niteleyen Kuyumcu aralarında çok iyi yetişmiş, alanlarında uzman kişiler olduğunu ancak onların yönetime ve örgütlü yapıya giremediklerini anlattı. “Foça’da iki siyasi oluşum vardır. Bir tanesi paramparçadır. Ne olduğu belli değildir. Bir isim üzerine gider. Diğeri örgütlü bir yapıdır. CHP’dir. CHP Foça’da hemen hemen hiç neo mübadil yoktur. Kimseye teklif verilmemiştir. Profesörler vardır, sanat tarihçileri vardır, tıp profesörleri vardır. Hiçbir şekilde onlardan faydalanılmaz. Kendi içinde kapalı bir kutudur CHP”
BAŞKANIN BECERDİĞİ İYİ İŞLERDEN BİRİ KAZI EVİ İLE İYİ İLİŞKİLERİ
“Mevcut başkanın becerdiği en iyi işlerden biri kazı evi ile iyi ilişkiler kurmasıdır. O sayede Pers Mezar Anıtı restore edildi. Surlar restore edildi. Değirmenlerin bir kısmı restore edildi. Athena tapınağı sırada. Tarihi taş evlerin değeri anlaşıldı “
“Foça’nın genel yapısı tek tip değildir. Çıkmalı, taşmalı çok değişik evler vardır. 20 yıl evvel çalakalem iyi niyetli bir çabayla bir şeyler yapılmıştır. Bunun yeniden ele alınıp geliştirilmesi gerekir.”
“Bir gün ikinci konutlar birinci konut olarak kullanılmaya başlarsa Foça yaşanmaz bir halde olacaktır. O kalabalığı o trafiği Foça karşılayamaz”
“Bundan sonra yapmamız gereken şey rehabilitasyonlardır. Üç tane küçük meydancık var. Pehlivanoğlu’nun olduğu yer kaçak bir yapı. Kent trafiğini aksatan bir yapı. Oranın aslı meydandır. Tekrar meydan olursa taş binalar ortaya çıkacaktır. Aradaki kötü yapıları da uygun cephe tasarımlarıyla güzelleştirmemiz lazım. Kenti yeşillendirmemiz, çiçeklendirmemiz lazım. Artık bir eylem planına ihtiyacımız var.” dedi.
Mimar Esmahan Erbiz de eylem planı konusuna tamamen katıldığını söyleyerek başladığı konuşmasında kendilerinin kent konseyi ve partilere davet edilmediklerini belirtti.
MAHKEME KARARIYLA KANALİZASYONU ARITMAYA BAĞLADIK
Kentin bazı mahallelerine kanalizasyon yapılmaması konusunu yanıtlayan mimar Suat Yılmaz o dönemin yetkililerinden bir olarak net bilgi verebileceğini belirttikten sonra “arıtma tesisi ve kanalizasyon için değil ara mahalleler, Atatürk mahallesinin bitmek üzere olan bağlantısını yapmak için bile kazı kurulunun itirazı nedeniyle mahkeme kararı almak zorunda kaldık Mahkeme eğer kazı kurulunun önerisiyle hattın deniz içinden geçirilmesine karar verseydi Foça’nın denizi de yok olacaktı” dedi.
ELEKTRİK HATLARI DÖŞENDİYSE KANALİZASYON DA DÖŞENEBİLİR
Büyükdeniz’in yapılan barınakla elden gittiği, bazı ev ve işyeri kanalizasyon bağlantılarının kaçak olarak yağmur suyu izale hatlarına bağlanması nedeniyle Küçükdeniz’in durumunun da gözden geçirilmesi gerektiği tartışmalarının yaşandığı son bölümde, elektrik hatlarının yer altına alınması sırasında 60 -70 santimetre derinliğe inilerek hatlar döşenebildiği ancak uygun projeler yapılmadığı için kanalizasyon hatlarının aynı mahallelerde yapılmadığına dikkat çekildi.
İzsu, Büyükşehir Belediyesi, İller Bankası ve devletin ilgili kurumlarına yerel yönetimin ısrarlı bir baskı yaparak bu sorunların üzerine gitmesinin istendiği söyleşi Belediye Meclis üyesi Ayla Aksoy’un konuşmacılara plaket takdimiyle sona erdi.
