|
Yayın Tarihi: 7.3.2017
|
|
2017 yılında Elektronik Sigara
Dünya sağlık örgütü ve pek çok uzman orta ve uzun vadeli zararları henüz yayınlarla belirlenmemiş olan e sigaranın tütün sigarası bağımlılığı mücadelesinde şu an için aktif önerilmemesi görüşündeler E sigara içiminin tütün sigarası içiciliğinden en önemli farkı tütünün yokluğu ve buna bağlı olarak tütün yanmasına bağlı oluşan zararlı dumanın enhale edilmemesidir (içe çekilmemesi). Bu yüzdendir ki tütün enhalasyonu ile arttığı bilinen kalp damar hastalıklarının, bazı kanser hastalıklarının ve akciğer hastalıklarının (bugünün kısa vadeli bilgileri ışığında) daha az görülebileceği düşünülmektedir. Elektronik sigaralar pil, rezervuar, püskürtücü, buharlaştırılan sıvı ve sensorlu olan ağızlıktan (sensor püskürtmeyi regüle eder) oluşur. İsviçre`de kartuşun sadece nikotin içermeyen formları için satış izni vardır. İnternet üzerinden nikotinli kartuş siparişi dünyanın her yerinden mümkündür. E sigara kısa vadede ağızda kuruluk, baş ağrısı, nefes darlığı, öksürük, kan basıncında yükselme yapabilir. Saf olmayan glycerol enhale edilirse (içe çekilirse) akciğer yangısına sebep olabilir. Teknik arızalar neticesi nikotinli sıvıların deri ve ağız mukozası ile teması tahrişe yada olası patlamalar neticesi yaralanmalara sebep olabilir. Kaza ile özellikle küçük çocukların eline geçen nikotinli sıvıların içilmesi tehlikeli nikotin zehirlenmesine sebep olabilir. İçeriğindeki diacyl, formaldehyd gibi kanser yapıcı kimyasallar nedeniyle akciğer kanserine sebep olabilir. E sigara içicilerinin orta ve uzun vadeli riskleri konusunda henüz elimizde yeterince bilgi ve yayın yoktur. Unutulmamalıdır ki nikotin içeren e sigaralar da nikotin bağımlısı yapabilmektedir; bu risk özellikle tütün sigarası içicisi olmayan gençlerde gözardı edilmemelidir. Batı ülkelerinde sigara satışının gerilemesiyle e sigara bu endüstri için yeni bir pazar kapasitesi olma açısından caziptir. Sigara bağımlılığı ile mücadele eden uzmanlar e sigara desteğinin gerekliliği konusunda hemfikir değiller. Uzmanların bazıları e sigarayı tütün sigarasından kurtulma ve buna bağlı potansiyel sağlık risklerini azaltmada yardımcı olabileceğini düşünüyorken, bazıları da e sigaranın nikotin bağımlılığına geçişte bir ilk basamak olabileceği kaygısını taşımaktadırlar. Böylelikle e sigara ile sigara içiciliği toplumda yine kabul edilebilir duruma getirilebileceği endişesini taşımaktadırlar. Renkli ve hoş kokulu olan bu e sigaralar azımsanmayacak çocuk ve gencin nikotin bağımlılığına geçiş risklerini de artırmaktadır. Şu an için e sigaranın sigara bağımlılığından kurtulmada etkili olduğunu gösteren çok az randomize araştırma / yayın mevcuttur. Bu yüzdendir ki bu konu uzmanlar arasında henüz çok tartışmalıdır. Elimizde var olan ilk araştırmalar e sigaranın şu an için sigara bırakmada kullandığımız diğer yardımcı yöntemlere / ilaçlara (Bupropion, Varenciline, sigara mücadele kursları) kıyasla üstünlüğünü ya da eşdeğerliğini gösterememiştir. E sigaranın her koşulda özel denetimi olmalı. Kalite normları belirlenip kartuşun içindeki sıvının içeriği ve içindeki nikotinin üst sınırı belirlenmeli. E sigara paketlerinde e sigaraya bağlı riskler görülebilir şekilde yazılmalı. E sigara gençler için tütün sigarası içiciliğine ilk basamak olabileceğinden her tür özendirici reklamdan kesinlikle kaçınılmalı. Dünya Sağlık Örgütü’nün de önerdiği gibi uzmanlar orta ve uzun vadeli zararları henüz yayınlarla belirlenmemiş olan e sigarayı tütün sigarası bağımlılığı mücadelesinde henüz aktif önerilmemeli. Bunun yerine şu an için elimizde yararları yeterince yayınla kanıtlanmış (Bupropion, Varenciline, sigara mücadele kursları) yöntemleri, ilaçları önermelidirler. E sigaralar sadece ve sadece erişkinlere satılmalı Sağlıcakla kalın Doç. Dr. B. Nazan Walpoth nazan.walpoth@insel.ch |
| 1712
|
|
|